Zelfafbakening en zelfvalidatie
Zelfafbakening: Verschillend zijn in een relatie
Mensen bestaan doordat zij verbonden zijn met anderen in bloed en in reacties. In relaties is men verantwoordelijk voor de eigen belangen én te gelijktijdig voor de belangen van de ander. Balanceren bij verschillen kan alleen wanneer belangenverstrengeling erkent wordt. Om de wederzijdse belangen te zien, is een goede relatie met het zelf en de ander nodig. Door het dialoog over belangen, maken mensen zichtbaar wat eerlijk is in de relatie. Het dialoog geeft daarmee inzicht in de betekenis van de relatie en hoe betekenisvol de individuen voor elkaar zijn.
De hoogste vorm van autonomie ontstaat wanneer beiden individuen verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf in de relatie. Die hoogste vorm is niet gemakkelijk te bereiken. Het ontwikkelen van een eigen persoonlijkheid kan existentiële angst en eenzaamheid oproepen. Sommigen geven hun eigen individu op, om zo de pijn die met ontwikkeling gepaard gaat niet aan te hoeven gaan.
Contextuele therapie geeft met het dialoog over belangen een tool. Het steunt mensen hun existentiële emoties te verdragen en vrijer te zijn in relaties. Spreken over belangen helpt passend geven op gang. Wie geeft aan de ander, mag vragen voor zichzelf. Vooropgesteld dat men zichzelf en deze eigen vragen erkent.
Zelfvalidatie: Waarde door passend geven
Geven van en vragen om gedrag dat de relatie dient, is waardevol voor de relatie en de betrokkenen. Als die waarde erkent wordt, krijgen een intrinsiek gemotiveerde gever en een dankbare ontvanger waarde. Daarna mag men opnieuw rekenen op, en vragen om, gedrag van de ander dat waardevol is voor de relatie. Er ontstaat en rechtvaardige wisselwerking.
Vragen kan zonder een vervelend onwaardig gevoel. Doordat iemand gepast geeft, mag die persoon de ander vragen ook gepast terug te geven. De betekenis van de relatie bepaald wat mensen van elkaar willen, en wat gepast is. Wat iemand is voor zichzelf, en de ander, ontstaat tussen mensen. Het ontstaat in het gedrag in de relatie. Een gesprek hierover bevestigd dus wie mensen zijn voor elkaar.
Voldoende waarde opbouwen, zorgt ervoor dat mensen verschil kunnen verdragen. Het verzacht de moeite die zelfafbakening soms kost. Zelfvalidatie en zelfafbakening gaan hand in hand in de vorming van de persoonlijkheid.
Passend geven; Anders dan gewoon heel veel geven
Zelfvalidatie is geen boekhoudkundig trucje waarbij mensen hun hand op kunnen houden als ze heel veel geven. Geven is pas passend als het intrinsiek is, past bij de relatie en past bij de wijze waarop individuen elkaar zien. De gever geeft dus wat kan en gewenst is. Op die manier kan de ontvanger ook daadwerkelijk met plezier ontvangen. Als beiden partijen passend geven, dan slaat de weegschaal niet langdurig uit. Een langdurig uitslaande weegschaal brengt de relatie en persoonlijke ontwikkeling uit balans.
Zelfvalidatie gaat samen met zelfafbakening en beiden gaan hand in hand met het dialoog. Vandaar dat je later in het artikel leest hoe het dialoog oplossingen geeft voor veel voorkomende problemen, zoals ‘gewoon heel veel geven’, ‘wel gegeven, niet ontvangen’ en ‘betaald zetten’.
Zelfvalidatie versus andervalidatie; Wel gegeven, niet ontvangen
Het is belangrijk dat anderen zien wat mensen doen in relaties. Waardering voedt het existentiële recht. Gevend gedrag dat onopgemerkt, ontkent, of belachelijk gemaakt wordt, schaadt mens en relatie. Toch komt dit voor. Daarom is het goed dat mensen die geven, hun eigen passende gedrag op waarde schatten. Eigen waardevol, intrinsiek en passend geven waarderen, ook als de ander dat niet ziet, is een belangrijke kunst in het behoud van existentiële waarde. Het gereedschap voor deze kunstvorm is wederom het dialoog. Met het dialoog wordt ontvangen zichtbaar en waardevol.
Roulerende rekening: Het gevaar van betaald zetten;
Het is pijnlijk wanneer dierbaren elkaar niet zien, elkaar uitbuiten of enkel zien wat níet gegeven wordt. Vanuit die pijn behandelen getroffenen anderen soms net zo. Hiermee reduceren getroffenen zichzelf tot slachtoffers. Er ontstaat soms een ketting van destructieve relaties waar eerdere slachtoffers nieuwe slachtoffers maken. Hiermee verspeelt men de eigen kans op zelfvalidatie en de kans dat de ander zich valideert. Ook hier biedt het dialoog de kansen.
Zelfafbakening en zelfvalidatie
Wil je ook leren om je zelfafbakening en zelfvalidatie te vergroten? Wil je uit de valkuilen van ’te veel geven’ – ‘wel geven, niet ontvangen’ – ‘roulerende rekening’ blijven? Dan helpt een contextueel relatietherapeut je. Neem dus contact met me op.
